Chanakya Neethi - 3 (A collection of Political & Social principles)

चाणक्य नीति [ हिंदी में ] : तीसरा अध्याय

Cāṇakya nīti [hindī mēṁ]: Tīsarā adhyāya

Chanakya Neeti [In Hindi]: Third Chapter சாணக்யா கொள்கை [இந்தி]: மூன்றாம் அத்தியாயம்

१. इस दुनिया मे ऐसा किसका घर है जिस पर कोई कलंक नहीं, वह कौन है जो रोग और दुख से मुक्त है.सदा सुख किसको रहता है?

1. Is duniyā mē aisā kiskā ghar hai jis par kōyī kalaṅk nahīṁ, vah kaun hai jō rōg aur dukh sē mukt hai. Sadā sukh kiskō rahtā hai?

1. In this world, whose family is there without blemish? Who is free from sickness and grief? Who is forever happy?

1. இந்த உலகத்தில், யாருடைய குடும்பம் களங்கமில்லாது இருக்கிறது? யார் நோய் மற்றும் துயரத்திலிருந்து சுதந்திரமாக இருக்கிறார்கள்? யார் எப்போதும் சந்தோஷமாக இருக்கிறார்கள்?

२. मनुष्य के कुल की ख्याति उसके आचरण से होती है, मनुष्य के बोल चल से उसके देश की ख्याति बढ़ती है, मान सम्मान उसके प्रेम को बढ़ता है, एवं उसके शारीर का गठन उसे भोजन से बढ़ता है.

2. Manuṣy kē kul kī khyāti uskē ācraṇ sē hōtī hai, manuṣy kē bōl cal sē uskē dēś kī khyāti baṛhatī hai, mān sam'mān uskē prēm kō baṛhatā hai, ēvaṁ uskē śārīr kā gaṭhna usē bhōjan sē baṛhatā hai.

2. A man's descent may be discerned by his conduct, his country by his pronunciation of language, his friendship by his warmth and glow, and his capacity to eat by his body.

2. ஒரு மனிதனுடைய வம்சாவழி, அவனது நடத்தை மூலம் நுணுகி காணக்கூடியதாக இருக்கலாம். அவரது நாட்டை அவரது மொழி உச்சரிப்பைக் கொண்டு அறியலாம். அவரது நட்பை அவரது அரவணைப்பு மற்றும் ஒளிர்வைக் கொண்டு அறியலாம். சாப்பாடு ஏற்புத்திறன் அவரது உடலைக் கொண்டு அறியலாம்.

३. लड़की का बयाह अच्छे खानदान मे करना चाहिए. पुत्र को अचछी शिक्षा देनी चाहिए, शत्रु को आपत्ति और कष्टों में डालना चाहिए, एवं मित्रों को धर्म कर्म में लगाना चाहिए.

3. Laṛkī kā bayāh acchē khāndān mē karnā cāhiyē. Putr kō acchī śikṣā dēnī cāhiyē, śatru kō āptti aur kaṣṭōṁ mēṁ ḍālnā cāhiyē, ēvaṁ mitrōṁ kō dharm karm mēṁ lagānā cāhiyē.

3. Give your daughter in marriage to a good family, engage your son in learning, see that your enemy comes to grief, and engage your friends in dharma. (Krishna consciousness).

3. ஒரு நல்ல குடும்பத்தில் மகளைத் திருமணம் செய்து கொடுக்க வேண்டும். மகனைக் கல்வி கற்பதில் ஈடுபடுத்த வேண்டும். விரோதி துயரமடைவதைக் காண வேண்டும். மேலும், நண்பர்களை தர்மத்தின் வழியில் ஈடுபடுத்த வேண்டும். (இதுவே க்ருஷ்ண உணர்வு என்பதாகும்.)

४. एक दुर्जन और एक सर्प मे यह अंतर है की साप तभी डंख मरेगा जब उसकी जान को खतरा हो लेकिन दुर्जन पग पग पर हानि पहुचने की कोशिश करेगा .

4. Ēk durjan aur ēk sarp mē yah antar hai kī sāp tabhī ḍaṅkh marēgā jab uskī jān kō khatrā hō lēkin durjan pag pag par hāni pahucnē kī kōśiś karēgā.

4. Of a rascal and a serpent, the serpent is the better of the two, for he strikes only at the time he is destined to kill, while the former at every step.

4. பாதகன், பாம்பு இரண்டில் பாம்பே சிறந்தது ஏனெனில், அது யாரேனும் தன்னைக் கொல்ல முயற்சிக்கும் சமயத்தில்தான் தாக்குகிறது. ஆனால், பாதகனோ, ஒவ்வொரு அடி எடுத்து வைக்கும்போதும் முயற்சிக்கிறான்.

५. राजा लोग अपने आस पास अच्छे कुल के लोगो को इसलिए रखते है क्योंकि ऐसे लोग ना आरम्भ मे, ना बीच मे और ना ही अंत मे साथ छोड़कर जाते है.

5. Rājā lōg apnē ās pās acchē kul kē lōgō kō isiliyē rakhtē hai kyōṅki aisē lōg nā ārambh mē, nā bīc mē aur nā hī ant mē sāth chōṛkar jātē hai.

5. Royal of people around you, so keep good overall because not many people in the beginning, in the middle nor end with the right to leave.

5. பெரிய மனிதர்கள் உங்களைச் சுற்றியிருக்கையில், அவர்களை எல்லாவகையிலும் நன்றாக வைத்துக்கொள்ள வேண்டும். ஏனெனில், எல்லா மக்களுமே தொடக்கத்திலோ, இடையிலோ அல்லது கடைசியிலோ உங்களை கைவிட்டு விட்டுச் செல்ல இயலாது.

६. जब प्रलय का समय आता है तो समुद्र भी अपनी मयारदा छोड़कर किनारों को छोड़ अथवा तोड़ जाते है, लेकिन सज्जन पुरुष प्रलय के सामान भयंकर आपत्ति अवं विपत्ति में भी आपनी मर्यादा नहीं बदलते.

6. Jab pralay kā samay ātā hai tō samudr bhī apnī mayāradā chōṛkar kinārōṁ kō chōṛ athvā tōṛ jātē hai, lēkin sajjan puruṣ pralay kē sāmān bhayaṅkar āptti avaṁ vipatti mēṁ bhī āpnī maryādā nahīṁ badlatē.

6. At the time of the pralaya (universal destruction) the oceans are to exceed their limits and seek to change, but a saintly man never changes.

6. ஊழிக்காலத்தில், சமுத்திரங்களும் தங்களது எல்லை கடந்து, வடிவம் மாறலாம், ஆனால், தெய்வத்தன்மையுடைய மனிதன் ஒருபோதும் மாற்றமடைவதில்லை.

७. मूर्खो के साथ मित्रता नहीं रखनी चाहिए उन्हें त्याग देना ही उचित है, क्योंकि प्रत्यक्ष रूप से वे दो पैरों वाले पशु के सामान हैं,जो अपने धारदार वचनो से वैसे ही हदय को छलनी करता है जैसे अदृश्य काँटा शारीर में घुसकर छलनी करता है .

7. Mūrkhō kē sāth mitrtā nahīṁ rakhnī cāhiyē unhēṁ tyāg dēnā hī ucit hai, kyōṅki pratyakṣ rūp sē vē dō pairōṁ vālē paśu kē sāmān haiṁ, jō apnē dhārdār vacnō sē vaisē hī hadya kō chalnī kartā hai jaisē adr̥śy kām̐ṭā śārīr mēṁ ghuskar chalnī kartā hai.

7. Do not keep company with a fool for as we can see he is a two-legged beast. Like an unseen thorn he pierces the heart with his sharp words.

7. மூர்க்கனுடன் தொடர்பு வைத்துக்கொள்ளக் கூடாது. ஏனெனில் அவனொரு இரண்டு-கால் மிருகத்திற்கு ஒப்பானவன். அவனுடைய கூரிய வார்த்தைகளானது, கண்ணுக்குப் புலப்படாத முட்களைப் போல இதயத்தைத் துளைக்கக் கூடியவை.

८. रूप और यौवन से सम्पन्न तथा कुलीन परिवार में जन्मा लेने पर भी विद्या हीन पुरुष पलाश के फूल के समान है जो सुन्दर तो है लेकिन खुशबु रहित है.

8. Rūp aur yauvan sē sampann tathā kulīn parivār mēṁ janmā lēnē par bhī vidyā hīn puruṣ palāś kē phūl kē samān hai jō sundar tō hai lēkin khuśbu rahit hai.

8. Though men be endowed with beauty and youth and born in noble families, yet without education they are like the palasa flower, which is void of sweet fragrance.

8. ஆண்கள் பார்ப்பதற்கு அழகு மற்றும் இளமையுடன் இருப்பினும், அவர்கள் மேன்மையான குடும்பத்தில் பிறந்திருப்பினும், அவர்களிடத்தில் கல்வி இல்லையெனில், அவர்கள் நறுமணமற்ற பலாச மலர்களைப் போன்றவர்களாவர்.

९. कोयल की सुन्दरता उसके गायन मे है. एक स्त्री की सुन्दरता उसके अपने पिरवार के प्रति समर्पण मे है. एक बदसूरत आदमी की सुन्दरता उसके ज्ञान मे है तथा एक तपस्वी की सुन्दरता उसकी क्षमाशीलता मे है.

9. Kōyal kī sundartā uskē gāyan mē hai. Ēk strī kī sundartā uskē apnē piravār kē prati samarpaṇ mē hai. Ēk badasūrat ādmī kī sundartā uskē jñān mē hai tathā ēk tapasvī kī sundartā uskī kṣamāśīltā mē hai.

9. The beauty of a cuckoo is in its notes that of a woman in her unalloyed devotion to her husband, that of an ugly person in his scholarship, and that of an ascetic in his forgiveness.

9. குயிலின் அழகு அதன் பாட்டிலுள்ளது. ஒரு பெண்ணின் அழகு அவளுடைய கணவர் மீது அவள் கொண்டுள்ள கலப்படமற்ற பக்தியிலுள்ளது. பார்ப்பதற்கு அவலட்சணமாக உள்ள ஒரு நபரின் அழகு, அவருடைய உதவி செய்யும் மனப்பான்மையிலுள்ளது. ஒரு துறவியின் அழகு, அவருடைய மன்னிக்கும் தன்மையிலுள்ளது.

१०. कुल की रक्षा के लिए एक सदस्य का बिलदान दें,गाव की रक्षा के लिए एक कुल का बिलदान दें, देश की रक्षा के लिए एक गाव का बिलदान दें, आतमा की रक्षा के लिए देश का बिलदान दें.

10. Kul kī rakṣā kē liyē ēk sadasy kā biladān dēṁ,gāv kī rakṣā kē liyē ēk kul kā biladān dēṁ, dēś kī rakṣā kē liyē ēk gāv kā biladān dēṁ, ātmā kī rakṣā kē liyē dēś kā biladān dēṁ.

10. Give up a member to save a family, a family to save a village, a village to save a country, and the country to save yourself.

10. ஒரு குடும்பத்தை காப்பாற்ற ஒரு உறுப்பினரைக் விட்டுக் கொடுக்கலாம். ஒரு கிராமத்தை காப்பாற்ற ஒரு குடும்பத்தை விட்டுக் கொடுக்கலாம். ஒரு நாட்டை காப்பாற்ற ஒரு கிராமத்தை விட்டுக் கொடுக்கலாம். உன்னையே காப்பாற்ற நாட்டை கொடு.

११. जो उद्यमशील हैं, वे गरीब नहीं हो सकते, जो हरदम भगवान को याद करते है उनहे पाप नहीं छू सकता. जो मौन रहते है वो झगड़ों मे नहीं पड़ते. जो जागृत रहते है वो निभरय होते है.

11. Jō udyamaśīl haiṁ, vē garīb nahīṁ hō saktē, Jō hardam bhagvān kō yād kartē hai unhē pāp nahīṁ chū saktā. Jō maun rahtē hai vō jhagṛōṁ mē nahīṁ paṛtē. Jō jāgr̥t rahtē hai vō nibhary hōtē hai.

11. There is no poverty for the industrious. Sin does not attach itself to the person practicing japa (chanting of the holy names of the Lord). Those who are absorbed in maunam (silent contemplation of the Lord) have no quarrel with others. They are fearless who remain always alert.

11. கடினமாக உழைப்பவருக்கு வறுமையில்லை. கடவுளின் திருநாமங்களை விடாமல் உச்சரிப்பவரைப் பாபம் அணுகாது. மௌனத்தைக் கடைபிடிப்பவரை சச்சரவுகள் அணுகாது. எப்போதும் விழிப்புடனிருப்பவரை பயம் அணுகாது.

१२. आत्याधिक सुन्दरता के कारन सीताहरण हुआ, अत्यंत घमंड के कारन रावन का अंत हुआ, अत्यधिक दान देने के कारन रजा बाली को बंधन में बंधना पड़ा, अतः सर्वत्र अति को त्यागना चाहिए.

12. Ātyādhik sundartā kē kāran sītāhrṇ huā, atyant ghamaṇḍ kē kāran rāvan kā ant huā, atyadhik dān dēnē kē kāran rajā bālī kō bandhan mēṁ bandhanā paṛā, ataḥ sarvatr ati kō tyāgnā cāhiyē.

12. Sita got abducted being so beautiful. Ravana was ruined due to his excessive kama. Due to excessive donation had bound in shackles Raja Bali. So, avoid extremity in anything!

12. அதிகப்படியான அழகின் காரணமாகத்தான் சீதை அபகரிக்கப் பட்டாள். அதிகப்படியான காமத்தின் காரணமாகத்தான் ராவணன் அழிவைச் சந்தித்தான். மிதமிஞ்சிய தானத்தின் காரணமாகத்தான் அரசன் மஹாபலி ஒடுக்கப்பட்டான். எனவே, எதிலும் அளவு மீறாமலிருப்பது சிறந்தது.

१३. शक्तिशाली लोगों के लिए कौनसा कार्य कटीं है ? व्यापारिओं के लिए कौनसा जगह दूर है, विद्वानों के लिए कोई देश विदेश नहीं है, मधुभाषियों का कोई शत्रु नहीं.

13. Śaktiśālī lōgōṁ kē liyē kaunsā kāry kaṭīṁ hai? Vyāpāri'ōṁ kē liyē kaunsā jagah dūr hai, vidvānōṁ kē liyē kōyī dēś vidēś nahīṁ hai, madhubhāṣiyōṁ kā kōyī śatru nahīṁ.

13. Which work is very difficult to the powerful persons? Which place is far away for the traders? For the literates, no country is foreign. No enemies to those speak sweetly.

13. சக்தி வாய்ந்த நபர்களுக்கு எந்த வேலை கடினமானது? வியாபாரிகளுக்கு எந்த ஊர் மிகவும் தூரமானது? படித்தவர்களுக்கு எந்த தேசமும் அந்நிய தேசமில்லை. இனிமையாக பேசுபவர்களுக்கு எதிரிகள் இல்லை.

१४. जिस तरह सारा वन केवल एक ही पुष्प अवं सुगंध भरे वृक्ष से महक जाता है उसी तरह एक ही गुणवान पुत्र पुरे कुल का नाम बढाता है.

14. Jis tarah sārā van kēval ēk hī puṣp avaṁ sugandh bharē vr̥kṣ sē mahak jātā hai usī tarah ēk hī guṇavān putr purē kul kā nām baḍhātā hai.

14. As a whole forest becomes fragrant by the existence of a single tree with sweetsmelling blossoms in it, so a family becomes famous by the birth of a virtuous son.

14. ஒரு மரத்தில் பூக்கின்ற நறுமணம் வீசும் பூக்கள் மூலம் அந்தக் காடு முழுவதும் மணம் பெறுவது போல, ஒரு குடும்பத்தில் பிறக்கின்ற நற்குணமிக்க மகன் மூலம் அந்தக் குடும்பம் முழுவதுமே புகழடைகின்றது.

१५. जिस प्रकार केवल एक सुखा हुआ जलता वृक्ष सम्पूर्ण वन को जला देता है उसी प्रकार एक ही कुपुत्र सरे कुल के मान, मर्यादा और प्रतिष्ठा को नष्ट कर देता है.

15. Jis prakār kēval ēk sukhā huā jaltā vr̥kṣ sampūrṇ van kō jalā dētā hai usī prakār ēk hī kuputr sarē kul kē mān, maryādā aur pratiṣṭhā kō naṣṭ kar dētā hai.

15. As a single withered tree, if set aflame, causes a whole forest to burn, so does a rascal son destroy a whole family.

15. எவ்வாறு தீப்பிடித்த ஒற்றை மரமானது, அந்த வனத்தையே அழிக்கிறதோ, ஒரு அயோக்கியத்தனமான மகன் மூலம் அந்தக் குடும்பமே அழிகிறது.

१६. विद्वान एवं सदाचारी एक ही पुत्र के कारन सम्पूर्ण परिवार वैसे ही खुशहाल रहता है जैसे चन्द्रमा के निकालने पर रात्रि जगमगा उठती है.

16. Vidvān ēvaṁ sadācārī ēk hī putr kē kārna sampūrṇ parivār vaisē hī khuśhāl rahtā hai jaisē candrmā kē nikālnē par rātri jagamgā uṭhtī hai.

16. As night looks delightful when the moon shines, so is a family gladdened by even one learned and virtuous son.

16. எப்படி இரவானது, நிலவு பிரகாசமாக உள்ளபோது மகிழ்ச்சியளிக்கக்கூடியதாக இருக்கிறதோ, அதைப்போல, ஒரே ஒரு படித்த, நற்குணமிக்க மகனால் அந்தக் குடும்பமே மகிழ்ச்சியடைகிறது.

१७. ऐसे अनेक पुत्र किस काम के जो दुःख और निराशा पैदा करे. इससे तो वह एक ही पुत्र अच्छा है जो समपूणर घर को सहारा और शान्ति पदान करे.

17. Aisē anēk putr kis kām kē jō duḥkh aur nirāśā paidā karē. Issē tō vah ēk hī putr acchā hai jō sampūrṇa ghar kō sahārā aur śāṁit padān karē.

17. What is the use of having many sons if they cause grief and vexation? It is better to have only one son from whom the whole family can derive support and peacefulness.

17. ஒருவருக்குப் பல புத்திரர்கள் (அவர்கள் துயரத்தையும் வெறுப்பையும் ஊட்டுபவர்களாக இருப்பின்) இருந்து என்ன பயன்? அதற்கு பதிலாக, குடும்பத்திற்கு ஆதரவாகவும், மனதிற்கு அமைதியைத் தரக்கூடிய ஒரே ஒரு புத்திரனைப் பெறுவது சாலச் சிறந்தது.

१८. पांच साल तक पुत्र को लाड एवं प्यार से पालन करना चाहिए, दस साल तक उसे छड़ी की मार से डराए. लेकिन जब वह १६ साल का हो जाए तो उससे मित्र के समान वयवहार करे.

18. Pān̄c sāl tak putr kō lāḍ ēvaṁ pyār sē pālan karnā cāhiyē, das sāla tak usē chaṛī kī mār sē ḍarāyē. Lēkin jab vah 16 sāl kā hō jāyē tō ussē mitr kē samān vyavahār karē.

18. Fondle a son until he is five years of age, and use the stick for another ten years, but when he has attained his sixteenth year treat him as a friend.

18. ஐந்து வயது வரை மகனுக்குச் செல்லம் கொடுக்கலாம். அடுத்த பத்தாண்டுகள் வரை அவனை நல்வழிப்படுத்தும் நோக்கில் கையில் பிரம்பு வைத்திருக்க வேண்டும். ஆனால் 16 வயதுக்கு மேல் அவனை ஒரு நண்பனைப் போல் நடத்த வேண்டும்.

१९. वह व्यक्ति सुरक्षित रह सकता है जो नीचे दी हुई परिस्थितियां उत्पन्न होने पर भाग जाए. १. भयावह आपदा २. विदेशी आक्रमण ३. भयंकर अकाल ४. दुष व्यक्ति का संग.

19. Vah vyakti surakṣit rah saktā hai jō nīcē dī huyī paristhitiyāṁ utpann hōnē par bhāg jāyē. 1. Bhayāvah āpdā. 2. Vidēśī ākramaṇ 3. Bhayaṅkar akāl 4. Duṣ vyakti kā saṅg.

19. He who runs away from a fearful calamity, a foreign invasion, a terrible famine, and the companionship of wicked men is safe.

19. எவனொருவன் கீழ்க்கண்ட சூழ்நிலைகளிலிருந்து விலகியிருக்கிறானோ, அவன் பாதுகாப்பாக இருக்க முடியும்: - (1) இயற்கைப் பேரழிவு (2) அந்நிய படையெடுப்பு 3. பஞ்சம் 4. பாதகமான நபர்களின் நட்பு.

२०. जो व्यक्ति निम्नलिखित बाते अर्जित नहीं करता वह बार बार जनम लेकर मरता है. १. धर्म २. अर्थ ३. काम ४. मोक्ष

20. Jō vyakti nimnalikhit bātē arjit nahīṁ kartā vah bār bār janam lēkar martā hai. 1. Dharma 2. Artha 3. Kāma 4. Mōkṣa

20. He who has not acquired one of the following: religious merit (dharma), wealth (artha), satisfaction of desires (kama), or liberation (moksa) is repeatedly born to die.

20. கீழ்க்கண்ட ஏதாவது ஒன்றை ஒருவர் பெறவில்லையென்றால், அவர் இறப்பதற்காகவே மீண்டும் மீண்டும் பிறக்கிறார்: (1) தர்மம்; (2) செல்வம்; (3) விரும்பியவற்றை அடைந்த மன நிறைவு; (4) மோட்சம்.

२१. धन की देवी लक्ष्मी स्वयं वहां चली आती है जहाँ ... १. मूखो का सम्मान नहीं होता. २. अनाज का अचछे से भणडारण किया जाता है. ३. पित, पत्नी मे आपस मे लड़ाई बखेड़ा नहीं होता है.

21. Dhan kī dēvī lakṣmī svayaṁ vahāṁ calī ātī hai jahām̐ ... 1. Mūkhō kā sammān nahīṁ hōtā. 2. Anāj kā acchē sē bhaṇḍāraṇ kiyā jātā hai. 3. Pita, patnī mē āps mē laṛāyī bakhēṛā nahīṁ hōtā hai.

21. Lakshmi, the Goddess of wealth, comes of Her own accord where fools are not respected, grain is well stored up, and the husband and wife do not quarrel.

21. முட்டாள்கள் மதிப்பிழக்கிற இடத்தில், தானியங்கள் நன்கு சேமிக்கப்படுகின்ற இடத்தில், கணவன் மனைவிக்கிடையில் சச்சரவில்லாத இடத்தில் வாசம் செய்வதற்காக செல்வத்தின் தெய்வமான மஹாலக்ஷ்மியானவள் விரும்பி வருகிறாள்.

Continued ...Part-4 of Chanakya Neethi